คุณคงเคยรู้มาบ้างเเล้วว่าภูมิภาคดังอย่าง Bordeaux นั้นถูกเเบ่งเป็น Left เเละ Right Bank เเต่ทำไมถึงเเบ่งอย่างนั้นละ เป็นเพราะแค่ภูมิศาสตร์หรือว่าปัจจัยอย่างอื่น? และลักษณะของไวน์ต่างกันยังไงบ้าง วันนี้ไวน์เเมนอธิบายไขความสงสัยนี้ให้!
ภูมิภาค Bordeaux นั้นตั้งอยู่บนชายฝั่งเเม่น้ำทิศตะวันตกของฝรั่งเศส ถูกแบ่งออกเป็นสองส่วนโดยปากแม่น้ำ Gironde ซึ่งแบ่งออกเป็นแม่น้ำ Dordogne และ Garonne อีกที ด้วยเเม่น้ำทั้ง 2 สายนี่เเหละครับที่ทำให้ให้องุ่นนั้นออกมามีคุณภาพ เพราะมีเเร่ธาตุที่ดี ตามเเผนที่ของ Bordeaux เเล้วคุณจะเห็นว่า Right Bank จะอยู่ทางฝั่งขวาของเเม่น้ำ Gironde ส่วนฝั่งซ้ายจะเป็น Left Bank เเละมี ‘Entre-Deux-Mers’ อยู่ตรงกลาง ถ้าลองมองดีๆ เเผนที่ของ Bordeaux ก็เหมือนรูปตัว Y กลับด้านอยู่นะครับ
ไวน์แนะนำ
ลักษณะของไวน์ (Cabernet vs Merlot)
การแยกตัวของเเม่น้ำส่งผลให้ bank ทั้งสองฝั่งนี่มีความแตกต่างอยู่หลายอย่างทีเดียวครับ โดยเฉพาะลักษณะขององุ่นพันธุ์ ไวน์ส่วนใหญ่ของ Left Bank จะเป็น blend โดยองุ่นหลักของที่นี่เป็น Cabernet Sauvignon รองลงมาเป็น Merlot, Petit Verdot, Malbec เเละก็ Cabernet Franc เเต่ยกเว้นที่ Château Clarke ใน Listrac-Médoc เพราะดินของที่นี่เขาเหมาะกับ Merlot มากกว่า ไวน์ที่นี่จึงมีความเป็น Merlot เยอะกว่า อย่างไวน์ 2018 grand vin เขามี Merlot ถึง 70% ที่เหลือเป็น Cabernet Sauvignon
terroir ที่นี่จะมีพื้นที่เเบบแบนราบ มีดินกรวดและหินปูน ซึ่งทำให้ไวน์จากที่นี่มีโครงสร้างที่เยอะเเละมีเเทนนินมากกว่าไวน์ Right Bank อย่าง Pauillac นี่ก็ผลิตไวน์ออกมาได้เเน่นเเละ poowerful ทีเดียวเลยครับ
ส่วนไวน์ Right Bank จะหนักไปทาง Merlot มี Cabernet Franc, Cabernet Sauvignon, Malbec เเละ Petit Verdot เป็นพระรองเเทน เเละช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา Cabernet Franc ก็เริ่มมีบทบาทมากขึ้นนะครับ เพราะบางเจ้าได้เพิ่มปริมาณองุ่นพันธุ์นี้ลงไปในไวน์ เนื่องจาก Cabernet Franc ช่วยทำให้ไวน์มีความสดชื่นมากขึ้น
ส่วน terroir นั้น จะมีลักษณะเป็นหินปูน มีหินกรวดน้อย ค่อนข้างมีความดินเหนียว ส่วนใหญ่เป็นที่ราบเเละมีขนาดเล็กกว่า Left Bank อย่าง Pomerol นี่มีพื้นที่เพียง 31 ไร่ ในขณะที่ appellation ใน Left Bank มีขนาดน้อย 600 ไร่ เเละด้วยลักษณะดินที่เป็นเเบบนี้ ทำให้ไวน์ของที่นี่มีรสชาติผลไม้เเบบเข้มๆ มีเเทนนินเเละ acidity น้อย มาพร้อมกับรสสัมผัสเเบบนุ่มนวล ไวน์ตัวท็อปๆของที่นี่เอจได้นานมากเลยนะครับ ใครชอบเอจไวน์ก็ชอบเเน่ๆ เเต่ไม่ได้เด็ดเฉพาะไวน์ที่มีอายุมากนะครับ ไวน์หลายตัวที่อายุน้อยๆก็เเซ่บถึงใจเหมือนกันครับ
มี Appellation อะไรบ้าง
ทางฝั่ง Left Bank นั้นจะครอบคลุมพื้นที่ของภูมิภาคไวน์อย่าง Médoc ซึ่งมี appellation ที่รู้จักกันดีอย่าง St-Estèphe, Pauillac, St-Julien, เเละ Margaux อยู่ นอกจากนี้ยังครอบคลุม Haut-Médoc, Listrac-Médoc เเละ Moulis-en-Médoc, Pessac-Léognan, Graves, Sauternes and Barsac อีกด้วยครับ
ส่วนสำหรับ Right Bank เเล้ว appellation ที่ขึ้นชื่อของเขานั้นจะมี Pomerol และ St-Emilion เเละรวมไปถึง Montagne-, Lussac-, Puisseguin- and St-Georges St-Emilion, Côtes de Blaye, Côtes de Bourg, Fronsac, Canon-Fronsac, Lalande de Pomerol, Francs Côtes de Bordeaux เเละ Castillon Côtes de Bordeaux
Classification
ด้วยความที่ภูมิภาคไวน์นี้ใหญ่มาก มีพื้นที่เกือบ 8 เเสนไร่ กับอีกกว่า 60 appellation จึงไม่น่าเเปลกใจมากนักที่มีการจัด classification เป็นจำนวนมาก ซึ่งถ้าให้ผมเขียนอธิบายทีละอันก็คงอ่านกันตาเเตก งั้นเอาเฉพาะที่เด่นๆละกัน โดยในบทความนี้จะเน้นไปที่ 1855 Classification เเละ St-Emilion Classification
มาพูดถึง 1855 Classification ก่อนเลย การจัดอับดับนี้เป็นของ Médoc ใน Left Bank ซึ่งเป็นการเริ่มจำแนกไวน์ครั้งแรกของไวน์บอร์โดซ์เลยละครับ โดยมีลำดับอยู่ 5 ขั้น คือ First, second, third, fourth เเละ fifth growth ง่ายๆก็คือ 1 ถึง 5 เเหละครับ สำหรับ first growth เเล้วจะมีบรรดา Château ทั้งหลาย อย่าง Château Lafite Rothschild, Château Latour, Château Margaux, Château Haut-Brion เเละChâteau Mouton Rothschild อยู่ในขั้นนี้ครับ
ส่วน St-Emilion Classification ของทาง Right Bank ได้ถูกเริ่มใช้มาตั้งเเต่ 1955 สำหรับ Classification นี้เขาจะมีการปรับปรุงอันดับไวน์ทุกๆ 10 ปี อย่างอันล่าสุดก็เมื่อปี 2012 ที่มีการเเบ่ง estate ทั้ง 82 ที่ เป็น Grand Cru Classé 64 ที่ เเละเป็น Premier Grand Cru Classé 18 ซึ่งเเบบ Premier Grand Cru จะเเบ่งเป็น 2 กลุ่มคือ A เเละ B นอกจากนี้ในปีนั้น Château Angélus เเละ Château Pavie ก็เป็นน้องใหม่ที่ได้ถูกจัดใน Premier Grand Cru Classé A ส่วนการปรับปรุงอันดับไวน์ครั้งต่อไปจะมีเมื่อไหร่? อีก 2 ปีครับ ปี 2022 คงต้องมารอดูครับว่าจะมีอะไรเปลี่ยนเเปลงบ้าง