ผมขอบอกก่อนนะครับว่า ผมเขียนบทความนี้ไม่ได้เพื่อจะบอกว่าสิ่งไหนควรพูด สิ่งไหนพูดไม่ได้ระหว่างดื่มไวน์นะครับ ฉะนั้นไม่ต้องเกร็ง หรือกลัวว่าใครจะหาว่าคุณ ‘ไม่โปร’ นะครับ เพราะสุดท้ายเราต่างก็ดื่มไวน์เพราะอยากเอ็นจอย ดื่มด่ำไปกับไวน์และโมเม็นท์พิเศษต่างๆ แต่หากใครอยากจะดูโปรขณะดื่มไวน์ นี่คือสิ่งที่คุณสามารถพูดได้ เปลี่ยนนักดื่มมือใหม่ เป็นนักดื่มสุดโปรได้ในทันทีครับ!
ไวน์แนะนำ
ไวน์แนะนำ
#1 ไวน์ปิด ไวน์เปิด (open / closed)
สเต็ปแรกก่อนที่คุณจะดื่มไวน์ อย่างแรกที่ต้องทำคือการดมกลิ่น หากดมไวน์แล้วไม่ได้กลิ่นอะไรเลย นั่นแสดงว่าไวน์ยัง ‘ปิด (closed)’ คุณอาจจะพูดได้ว่า ‘‘ไวน์ยังปิดอยู่เลยนะครับ’ ให้ swirl ไวน์เล็กน้อยเพื่อให้อากาศเข้าไปในไวน์ หรือดีแคนท์ไวน์ให้นานขึ้น ก่อนที่จะดมกลิ่น ‘อืม! ไวน์เปิดแล้ว’ และจึงค่อยดื่มด่ำไวน์อย่างแท้จริง ไวน์ที่ปิด ไม่ได้แปลว่าแค่ไม่มีกลิ่นอย่างเดียวครับ แต่ครอบคลุมรสสัมผัส (texture) และ การจบ (finish) ของไวน์ด้วยครับ ถ้าไวน์มีรสสัมผัสเจือจางหรือไม่มี finish ก็เรียกว่าเป็นไวน์ที่ “ปิด”ได้ครับ ไวน์ที่ปิดอาจเกิดจากการไม่ได้เปิดขวดไว้นานพอก่อนดื่ม หรือเป็นไวน์ที่อายุยังน้อยไป ไม่ได้ทำการเอจจิ้งนานพอครับ
#2 ไวน์ developed /mature หรือ “มีความพัฒนา”
สื่อถึงความแก่ของไวน์ครับ ไวน์ที่ได้มีการเอกนาน (10+ ปี) จะได้พัฒนากลิ่นแปลกๆนอกเหนือจากกลิ่นผลไม้ (secondary and tertiary aromas) นอกจากนี้ เเทนนินของไวน์คุณภาพดีที่ได้ผ่านการเอจจิ่งนาน จะเปลี่ยนจากฝาดแบบหยาบๆเป็นฝาดแบบนุ่มนวล สุดแสนจะอร่อย ซึ่งถ้าไวน์ได้พัฒนาถึงขั้นนี้แล้วจะถือว่ามี “resolved tannins” ครับ
#3 ไวน์ “structured” (มีโครงสร้าง)
โครงสร้างจากไวน์มาจาก ความสัมพันธ์ของ tannin (ความฝาด) acidity (ความเปรี้ยว) และองค์ประกอบอื่นๆอย่างเช่นระดับแอลกอฮอล์ครับ ซึ่ง concept ของ structure อธิบายยากครับ ถ้าดมไวน์ไปแล้วหอมแต่พอดื่มแล้วรู้สึกจืดจางไม่น่าจดจำ อันนี้ถือว่าไวน์ไม่มี โครงสร้างครับ แต่ในทางกลับกันถ้าดื่มแล้วรู้สึกไวน์มีความสมดุลย์ มีน้ำหนัก ถือว่าเป็นไวน์ที่มีโครงสร้างครับ
ไวน์แนะนำ
ไวน์แนะนำ
#4 “สดชื่น / สดใส“(refreshing)
หลายคนอาจเข้าใจผิดว่าความเปรี้ยวในวายไม่ดี แต่จริงๆแล้วเป็นองค์ประกอบสำคัญของวายดีทุกตัวครับ ทำให้ไวน์มีความเฉียบคม สดใส สดชื่น ซึ่งคุณสมบัติพวกนี้จะหาได้ในไวน์ของเขตหนาวหน่อยครับ (ยิ่งอากาศหนาว องุ่นสุกช้า ไวน์จะยิ่งมี acidity สูงครับ)
#5 ‘อืม น่าสนใจ’ (Um, that is interesting)
สำหรับการดื่มไวน์ การสามารถบอกรสชาติ และโน้ตในไวน์อย่างรวดเร็วไม่ได้ทำให้คุณดูโปร ดูเซียนกว่าคนอื่นนะครับ เพราะอย่างแรกที่จะต้องเข้าใจเกี่ยวกับไวน์ โดยเฉพาะกรณีไวน์เกรดพรีเมี่ยมที่ผ่านการเอจจิ้งมาอย่างเหมาะสม รสชาติจะซับซ้อน และอาจไม่สามารถรับรู้ทุกโน้ตได้เมื่อดื่มเพียงอึกเดียว แต่ไวน์จะค่อยๆ เผยรสชาติ โน้ตต่างๆ ออกมาในภายหลัง ฉะนั้นหากคุณดื่มไวน์ในอึกแรกแล้วยังไม่สามารถแยกแยะได้ว่าเป็นโน้ตอะไร อย่าเพิ่งด่วนสรุปครับ ลองดื่มไปเรื่อยๆ ก่อน รอให้ไวน์เผยรสชาติออกมาให้ชัดเจนก่อนถึงค่อยพูดออกมาว่าไวน์นี้เป็นอย่างไร แต่หากมีใครถามคุณ คำตอบที่คุณพูดได้ก็คือ ‘รสชาติน่ามันน่าสนใจมาก’
เพราะเชื่อผมเถอะครับ คุณไม่อยากเป็นคนที่พูดอธิบายโน้ตไวน์อันซับซ้อนเป็น 10 โน้ตในอึกแรก ขณะที่คนอื่นๆ ข้างๆ คุณแอบคิดว่าคุณนี่ช่างขี้โม้เหลือเกิน!
#6 ฟรุ๊ตตี้ VS เอิร์ธตี้
ก่อนที่จะลงลึกว่าไวน์มีโน้ตนู้นนี้นั้น ลองพูดอะไรกว้างๆ ก่อนแล้วจึงค่อยพูดถึงโน้ตแต่ละตัว ซึ่ง category หลักๆ ที่ใช้อธิบายโน๊ตส่วนใหญ่ของไวน์จะแบ่งได้เป็นสองสามอย่างครับคือ fruity เเละ earthy / savoury ครับ เช่นบอกก่อนว่า ‘ไวน์ตัวนี้ออก “ฟรุ๊ตตี้” หรือ “fruit-forward” นะครับ ก่อนที่จะค่อยระบุว่าเป็นผลไม้อะไร เบอร์รี่ พลัม เรดฟรุ๊ต แบล็คฟรุ๊ต หรือเป็นผลไม้เขตร้อน แต่ถ้าเป็นไวน์ที่มีกลิ่นอื่นๆที่ไม่ใช่กลิ่นผลไม้ ส่วนมากกลิ่นพวกนี้จะตกอยู่ใน category ของ “earthy” หรือ “savoury” ซึ่งครอบคลุมพวกกลิ่น ดินใบไม้ หินและเห็ดเป็นต้น หรืออาจจะใช้คำว่า “herbacious” อธิบายกลิ่นเครื่องเทศหรือสมุนไพรครับ
#7 อธิบายไวน์ที่แอลกอฮอล์เยอะว่า ‘ร้อน’ (hot)
ส่วนหากอยากอธิบายแอลกอฮอล์ที่เยอะในไวน์ แทนที่จะใช้คำว่า เผ็ด เข้มข้น รุนแรง ให้บอกว่า ‘แอลกอฮอล์เยอะนะครับไวน์ตัวนี้ ไวน์ร้อนขึ้นมาเลย’ สื่อถึงความร้อนอุ่นๆ ในลำคอ สำหรับไวน์บางชนิดที่แอลกอฮอล์สูงอย่าง Shiraz บางตัว หรือพอร์ตไวน์ (ไวน์หวานผสมบรั่นดี)
#8 พูดถึงตอนจบของไวน์ (finish)
ตอนจบ หรือ ‘finish’ ของไวน์เป็นอีกหนึ่งหัวข้อที่คอพูดถึงนะครับ finish คือรสชาติที่ค้างอยู่ในปากหลังจากที่กลืนไวน์ไปแล้ว ทำให้ไวน์มีความน่าจดจำ ยิ่งไวน์จบยาวยิ่งดีครับ แค่เราบอกว่า ‘ตอนจบลากยาวมากๆ’ หรือ ‘ไวน์จบสั้นไม่น่าจดจำ’ อะไรประมาณนี้ก็ดูว่าคุณรู้เรื่องแล้วนะครับ